The holistic importance of children’s ownership of their play.
ελεύθερο παιχνίδι, αυτόνομοι μαθητές, καθοδήγηση με ελευθερία, σημασία του παιχνιδιού, συμβολικό παιχνίδι, ανοιχτά υλικά, κοινωνικές σχέσεις, αναστοχασμός, ευθύνη του παιδιού στο παιχνίδι του, μη τυπική εκπαίδευση, πολυπολιτισμικά πλαίσια εκπαίδευσης
Associated Course:
Project summary:
Μια μελέτη έρευνας για το πως θα μπορούσαμε σε περιορισμένο χώρο και χρόνο να διαμορφώσουμε ένα κατάλληλο περιβάλλον, για αυτόνομο και ομαδικό ελεύθερο παιχνίδι που να απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5-12 ετών.
A research study on how we could, in a limited space and time, shape a suitable environment for independent and group free play aimed at children aged 5-12.
Introduction
Αυτό το έργο προέκυψε από την παρατήρηση των δυσκολιών που αντιμετώπιζαν τα παιδιά διαφορετικής ηλικίας 5-12 ετών στο να επιλέξουν και να συντονίσουν το ελεύθερο παιχνίδι τους τόσο αυτόνομα όσο και σε ομάδες. Αποτελεί εμπόδιο ο μικρός χώρος και ο περιορισμένος χρόνος για ελεύθερο παιχνίδι; Με βάση τις αρχές του Φρέμπελ θέλησα να διερευνήσω αν θα μπορούσα, σε αυτή τη συνθήκη, να διαμορφώσω ένα κατάλληλο περιβάλλον για παιχνίδι και διερεύνηση που θα ενίσχυε την αυτονομία και την ευθύνη των παιδιών σε σχέση με τα υλικά και τις μεταξύ τους σχέσεις. Αυτή η έρευνα είναι σημαντική επειδή θα μπορούσε να συντελέσει στην ενίσχυση της κατανόησης, πως το ελεύθερο παιχνίδι έχει ολιστική σημασία στην ανάπτυξη των παιδιών.
This project arose from observing the difficulties children of different ages 5-12 had in choosing and coordinating their free play both independently and in groups. Is the small space and limited time for free play an obstacle? Based on Frebel’s principles, I wanted to investigate whether I could, in this condition, shape a suitable environment for play and exploration that would strengthen the children’s autonomy and responsibility in relation to the materials and the relationships between them. This research is important because it could contribute to strengthening the understanding that free play has a holistic importance in children’s development.
Context
Η έρευνά μου έλαβε χώρα σε περιβάλλον ΜΚΟ, στο οποίο εργάζομαι. Πιο συγκεκριμένα ο οργανισμός αυτός βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας. Προσφέρει μαθησιακή υποστήριξη και δημιουργικά/καλλιτεχνικά εργαστήρια σε παιδιά ηλικίας 5-12 ετών. Τα παιδιά που συμμετέχουν σε αυτές τις ομάδες προέρχονται από μη προνομιούχα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα ή/και από οικογένειες μεταναστών και προσφύγων. Είναι σημαντικό να αναφερθεί η εξοικείωση που έχουν τα παιδιά με το χώρο και εμένα ως Παιδαγωγό, όπως επίσης ότι το έργο αυτό υλοποιήθηκε σε περίοδο προσαρμογής τους έπειτα από τις καλοκαιρινές διακοπές.
Οι προκλήσεις που προέκυπταν αφορούσαν τη διαχείριση του υλικού από τα παιδιά και τις συγκρούσεις που ανέκυπταν στις μεταξύ τους σχέσεις. Κομβικό και συνάμα δύσκολο σημείο για εμένα ήταν να καταλάβω πως ήταν απαραίτητο να παραμείνω συνειδητά ενεργή παρατηρήτρια και να αφήσω τα παιδιά να διαχειριστούν όσο προέκυπταν δίχως να προδικάζω τις συμπεριφορές τους και δίχως να επεμβαίνω.
My research took place in an NGO setting, where I work. More specifically, this organization is located in the center of Athens. It offers learning support and creative/artistic workshops to children aged 5-12. The children who participate in these groups come from disadvantaged socio-economic backgrounds and/or from immigrant and refugee families. It is important to mention the children’s familiarity with the space and me as a teacher, as well as the fact that this project was implemented during their adjustment period after the summer holidays.
The challenges that arose related to the children’s management of the material and the conflicts that arose in their relationships. A key and at the same time difficult point for me was to understand that it was necessary to consciously remain an active observer and let the children manage as they arose without prejudging their behaviors and without intervening.
Η έρευνα αυτή, βασίστηκε κυρίως στο μεθοδολογικό εργαλείο της παρατήρησης σε ομάδες εστίασης. Πιο συγκεκριμένα σχεδίαζα ο χρόνος που θα έχουν οι ομάδες να είναι ισάριθμα κατανεμημένος στην παρατήρηση του ελεύθερου παιχνιδιού τους και στον αναστοχασμό του από τα ίδια τα παιδιά με εμένα συντονίστρια. Συνεπώς είχα επιλέξει ως μέθοδο τη χαρτογράφηση των ιδεών που θα αναδύονταν, του χώρου και των προτάσεων τους για αλλαγή.Επίσης η διαδικασία της ψηφοφορίας αποτελεί μια γνώριμη στα παιδιά διαδικασία για τη λήψη αποφάσεων στο συγκεκριμένο πλαίσιο.
Οι συμμετέχοντες ήταν όλα τα παιδιά που συμμετέχουν με συνέπεια στις ομάδες του Οργανισμού, περίπου 60-80 παιδιά, ηλικίας 5-12 ετών. Επέλεξα οι ομάδες εστίασης να αφορούν την ηλικία τους. Για παράδειγμα παιδιά 5-7 ετών, 8-10 ετών και 11-12 ετών με συνολική διάρκεια 1 ώρας και 30 λεπτών. Κατά τη διάρκεια της παρατήρησης έκρινα ωφέλιμο να δοθεί όλος ο χρόνος στο ελεύθερο παιχνίδι τους και στην παρατήρησή μου και να επανέλθω σε δεύτερο χρόνο στη διερεύνηση ιδεών και προτάσεων από τα ίδια τα παιδιά.
This research was mainly based on the methodological tool of observation in focus groups. More specifically, I planned the time that the groups will have to be equally distributed in the observation of their free play and in the reflection of it by the children themselves with me as the coordinator. Therefore, I had chosen as a method the mapping of the ideas that would emerge, the space and their proposals for change. Also, the voting process is a process familiar to the children for making decisions in this context.
The participants were all children who consistently participate in the Organization’s groups, approximately 60-80 children, aged 5-12 years. I chose the focus groups to be about their age. For example children 5-7 years old, 8-10 years old and 11-12 years old with a total duration of 1 hour and 30 minutes. During the observation I found it useful to give all the time to their free play and to my observation and to come back at a second time to explore ideas and suggestions from the children themselves.
Ethics
Το πρώτο ηθικό ζήτημα, που έπρεπε να εξετάσω για το συγκεκριμένο έργο ήταν πως να διασφαλίσω, ότι κάθε παιδί και γονέας έχει κατανοήσει τη διαδικασία και τους σκοπούς και συναινεί να συμμετέχει και να δώσει τη συγκατάθεσή του ώστε να συμμετέχει το παιδί του. Ενώ όλες οι οικογένειες και τα παιδιά γνώριζαν το πλαίσιο προστασίας του Οργανισμού για τη διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων των παιδιών διασφαλίστηκε ως δέσμευση και στη φόρμα συγκατάθεσης που κλήθηκαν να υπογράψουν.
The first ethical issue I had to consider for this particular project was how to ensure that each child and parent understood the process and purposes and consented to participate and gave their consent for their child to participate. While all families and children were aware of the Agency’s protection framework for safeguarding children’s personal data it was also ensured as a commitment in the consent form they were asked to sign.
Findings
Από τα πρώτα πράγματα που αξίζει να δώσουμε βαρύτητα και προκάλεσαν το ενδιαφέρον μου, ήταν η αμηχανία που έδειχναν τα παιδιά να βιώνουν και στις 3 ομάδες εστίασης, με την απόλυτη ελευθερία και το χρόνο που τους δόθηκε. Τα απασχόλησε έντονα τόσο η αλληλεπίδρασή τους με τα υλικά όσο και μεταξύ τους, κάτι το οποίο είχαν ως αίτημα τα ίδια τα παιδιά της προηγούμενη χρονιά!
Σε κάθε μια από τις ομάδες εστίασης, οι δυσκολίες που ανέκυπταν ήταν κοινές. Πιο συγκεκριμένα, ο χρόνος που μπορούσαν να έχουν στην κατοχή τους ένα συγκεκριμένο υλικό – ενώ το διεκδικούσαν και άλλα παιδιά – προκαλούσε πότε εντάσεις και διαπραγμάτευση και πότε παραίτηση. Αντίστοιχα ο διαθέσιμος χώρος στο πάτωμα και στο τραπέζι περιοριζόταν ακόμα περισσότερο από τη μη επιστροφή του υλικού στη θέση του ενώ είχαν ολοκληρώσει την εργασία τους με αυτό.
Πιο συγκεκριμένα τα παιδιά ηλικίας 5-7 ετών παρέμεναν συγκεντρωμένα για αρκετό χρόνο στην ομάδα και στο υλικό που επέλεγαν εξαρχής ή το αναδιαμόρφωναν σε περιπτώσεις που ήθελε να προστεθεί κάποιο παιδί στην ομάδα τους. Οι ρόλοι τους εναλάσσονταν και πρωταγωνιστικό ρόλο είχε το συμβολικό παιχνίδι και τα τουβλάκια.
Η ομάδα με τα παιδιά ηλικίας 8-10 ετών επέλεγε να παίζει σε ζευγάρια ή ατομικά ενώ δημιουργούνταν και νέα σχήματα ομάδων. Επίσης έδειχναν να μη βρίσκουν ενδιαφέρον σε ανοιχτά υλικά αλλα και σε επιτραπέζια με παιχνίδια με αποτέλεσμα η εναλλαγή να είναι σύντομη, χωρίς συγκέντρωση και να προκαλεί εκνευρισμό. Ακούστηκαν οι φράσεις: “Δε χωράμε στο χώρο! Τί κάνετε;” , “Βαριέμαι!!”. Όλο και πιο συχνά τα βλέμματά τους γύριζαν σε εμένα αναζητώντας να τους δώσω κάποια πρόταση για τα υλικά ή κάποια λύση στις μεταξύ τους συγκρούσεις. Η απορία τους μεγάλωνε όταν τους παρότρυνα να το χειριστούν μόνα τους! Ήταν πολλές οι στιγμές, που με μεγάλη δυσκολία κατάφερα να συγκρατήσω την τάση μου να επέμβω και να καθοδηγήσω! Χαίρομαι πολύ που δεν το έκανα, καθώς έγινα μάρτυρας μιας σκληρής πρώτης διαχείρησης από τα παιδιά στις μεταξύ τους συγκρούσεις, οι οποίες οδηγούσαν σταδιακά σε διαπραγμάτευση και επίλυση αυτών! Η συγκεκριμένη ομάδα στο τέλος του παιχνιδιού πρότεινε πως την επόμενη φορά που θα έχουν χρόνο γαι ελεύθερο παιχνίδι θα ήθελαν να ασχοληθουν με ζωγραφική, πειράματα, κολάζ κλπ.
Τέλος η ομάδα των παιδιών 11-12 ετών εξέφρασε ξεκάθαρα από την πρώτη στιγμή την απορία, την αμηχανία και την επιθυμία της με τον εξής διάλογο: -“Τι θα παίξουμε; Τί θα κάνουμε τόση ώρα; Έπρεπε να έχω φέρει το tablet μου….”
-“Θα παίξουμε ποδόσφαιρο!”
-“Που;;; Εδώ μέσα;;;”.
Με μεγάλη χαρά, έπειτα από λίγα λεπτά και ένα μίνι συμβούλιο παραπόνων είχαν αυτενεργήσει. Δημιούργησαν μικρές γωνιές ανάγνωσης, ομάδα για επιτραπέζια και ομάδες συζήτησης για το πως εξελίχθηκε η βδομάδα τους. Ανα διαστήματα έπαιζαν με υλικά ανοιχτού τύπου δημιουργώντας περιβάλλοντα ισορροπίας και ακολουθίας (μοτίβο, μαθηματικά κατάταξη κλπ). Έδειχναν να το διασκεδάζουν!
One of the first things worth noting that piqued my interest was the embarrassment the children seemed to experience in all 3 focus groups, with the complete freedom and time they were given. They were very interested in their interaction with the materials as well as with each other, which was a request from the children themselves last year!
In each of the focus groups, the difficulties encountered were common. More specifically, the time they could have a certain material in their possession – while other children claimed it too – sometimes caused tension and negotiation and sometimes resignation. Accordingly the available floor and table space was further limited by not returning the material to its place when they had completed their work with it.
More specifically, children aged 5-7 remained focused for a long time on the group and on the material they chose from the beginning or reformulated it in cases where a child wanted to be added to their group. Their roles alternated and the symbolic game and the bricks played a leading role.
The group with children aged 8-10 chose to play in pairs or individually, while new team formations were also created. They also seemed not to find interest in open materials and also in table games with the result that the shift was short, without concentration and causing irritation. The phrases were heard: “We don’t fit in the space! What are you doing?” , “I am bored!!”. More and more often their eyes turned to me, looking to give them some suggestion about the materials or some solution to the conflicts between them. Their wonder grew when I encouraged them to handle it themselves! There were many moments, when with great difficulty I managed to restrain my tendency to intervene and guide! I’m so glad I didn’t, as I witnessed a tough initial handling by the children of their conflicts, which gradually led to negotiation and resolution! This particular group at the end of the game suggested that the next time they have time for free play they would like to do painting, experiments, collages, etc.
Finally, the group of 11-12-year-old children clearly expressed from the first moment their question, confusion and desire with the following dialogue: -“What are we going to play? What are we going to do for so long? I should have brought my tablet.. ..”
-“We will play football!”
-“Where??? In here???”.
Happily, after a few minutes and a mini-complaints board they had acted. They created little reading corners, table group and discussion groups about how their week went. From time to time they played with open-ended materials creating environments of balance and sequence (pattern, mathematical ranking, etc.). They looked like they were having fun!
Conclusion
Με αυτή την εργασία μου ενισχύθηκε η πεποίθησή μου, ότι ανεξάρτητα από το χώρο και το χρόνο μπορούμε να διαμορφώσουμε ουσιαστικά περιβάλλοντα ελεύθερου παιχνιδιού, για παιδιά κάθε ηλικίας και πλαισίου.Δίνοντας ευκαιρίες στα παιδιά να αυτενεργήσουν και να αυτονομηθούν αλλά και στον εαυτό μας, ως παιδαγωγοί να τα παρατηρήσουμε συνειδητά και ενεργά χωρίς προκαταλήψεις και με ενσυναίσθηση προάγουμε και ενισχύουμε σημαντικά την πολύπλευρη και πολυεπίπεδη αναπτυξή τους.
Επομένως στο μέλλον θα ήθελα να παραμένω αφυπνισμένη και παρούσα στις ανάγκες τους και να μη ξεχνώ να κάνω ένα βήμα πίσω και να αναστοχάζομαι, να διερευνώ και να πειραματίζομαι ώστε να μπορώ να καθοδηγώ με συνειδητή ελευθερία.
With this work, my belief was strengthened, that regardless of space and time, we can shape meaningful environments of free play, for children of all ages and backgrounds. Giving opportunities to children to act independently and to become independent, but also to ourselves, as educators to observe them consciously and actively without prejudices and with empathy significantly promotes and strengthens their multifaceted and multilevel development.
So in the future I would like to remain awake and present to their needs and remember to step back and reflect, explore and experiment so that I can lead with conscious freedom.
Research implications
To be completed
Practitioner enquiry
To be completed
Leadership learning
To be completed
Author and role
To be completed
Comments from other network members
What did you appreciate about this research? What forward-looking questions did it raise for you?